حمید نوربخش ارگ بم (همراه
با تاریخچه مختصری از شهرنشینی و شهر سازی در
ایران) با
همکاری:
-
عبدالرحمن گلابی
-
امیر کاظم تبریزی
-
عیـسـی حـجـت
-
عـلیرضـا شـادانلو مقدمه (منابع و شیوه تحقیق)-
مشکلات تحقیقات تاریخی – منابع و شیوهها در انجام این تحقیق –
توجیه روش ارایه مطالب – موقعیت جغرافیایی
شهر و ارگ بم. بخش اول
فصل اول – تاریخ مختصر – (قبل از
اسلام) – هخامنشیان – حمله اسکندر به ایران – چگونگی بوجود آمدن
شهرهای نظامیو تجاری بوسیله اسکندر – تاسیس
امپراتوری سلوکیه – سیاست شهرسازی در زمان سلوکیان –
اشکانیان – شهرهای اشکانیان- ساسانیان – داستان کرم
هفتواد.
فصل دوم – تاریخ شهرنشینی
و شهرسازی – قبل از اسلام – اولین تمدنهای اسکان یافته در
ایران – شهرسازی و شهرنشینی در دوره ماد – شهرسازی
و شهرنشینی در دوره هخامنشیان – شکل گیری شهرها بعد
از حمله اسکندر – شهرسازی در دوره اشکانی - شهرسازی و
شهرنشینی در دوره ساسانیان – علل مبهم ماندن تاریخ
پیدایش شهرسازی – عوامل موثر در سیمای شهر – نقش
مذهب در شهرسازی قرون اولیه.
فصل سوم – شهر بم و موقعیت
تاریخی آن – (قبل از اسلام – قدیم – ترین شهر در
ناحیه بم – قلعه دختر یا کوهک – بررسی ارتباط شکل ظاهری
ارگ بم و قلعه دختر با یکدیگر – علل نامگذاری ابنیه به
دختر بخصوص "قلعه دختر" – داستان هفتواد و یا هپتن با دو ارتباط
آن با بنای ارگ بم – چاه تاریخی ارگ بم – موقعیت چاهها و
اهمیت آنها در نقشه کلی ارگ – اهمیت آتشگاهها در
سکونتگاههای تاریخی – شیوه معماری معابد در دوره
اشکانی – تغییر عملکرد آتشگاهها پس از حمله اعراب – ارتباط
منارههای باستانی با معابد – بررسی قدمت و موقعیت
فعلی برج ارگ بم – بررسی بنای معروف به چهارفصل – وجود
سکونتگاهی باستانی در شهر بم. بخش دوم
فصل اول– تاریخ مختصر- پس از حمله
اعراب تا سنه 55 هـ )– بعد از اسلام و حمله اعراب به ایران – خلافت
عباسیان- بوجود آمدن صنایع و رونق تجارت- صفاریان- حکومت محمد
بن الیاس (سامانیان) – سلجوقیان کرمان- حکومت اولاد طغرلشاه –
طلح بین ارسلان شاه و بهرامشاه – محاصره قلعه بم – حمله غر به کرمان –
برانگیختن مبارکشاه – تسلط غز بر کرمان – حکومت آل مظفر بر کرمان – دوره
گورکانی
فصل دوم- تاریخ شهرسازی و
شهرنشینی- (بعد از اسلام تا سنه 442 هـ) – حمله اعراب و فتح
ایران – توسعه و گسترش شهرهای ایران در عهد خلفا – تجارت در عهد
خلفا – اهمیت اقتصادی شهرها - شهرسازی و شهرنشینی
در دوره خلفای عباسی – طرح ریزی شهری در عهد
خلفای عباسی- تاریخ شهر نشینی و شهرسازی
هنگام حکومت قبایل ترک (442 تا 855 هـ) چگونگی وضع
زمینداری قبل از حمله قبایل ترک و مغول – توسعه و بسط
فئودالیسم – تحول زمین داری در دوره مغول- نقش گروههای
عشیرهای در
تاریخ ایران- آراء حکما و فلاسفه در مورد طبقات اجتماعی – تشکل
گروههای مختلف در شهرهای ایران – پدید آمدن طبقات مختلف
در جوامع شهری – علل پیدایش سازمانهای همکاری و
نظامهای صنفی در شهرها- سازمانهای همکاری یا نظام
عیاری – سازمانهای اداری شهرها – توسعه شهرها در
قزوین وسطا و علل آن – پیدایش و توسعه شهرها در اثر گسترش
راههای تجاری و توسعه صنعت- توسعه راههای تجاری-
یورش مغول و تاثیر آن برمبانی اقتصاد ایران – ارتباط شهر
و روستا و تاثیر آن بر اقتصاد شهری- بررسی قشر و منظر
برونی شهرهای قرون وسطا.
فصل سوم- جغرافیای
تاریخی کرمان و شهر بم – (پس از حمله اعراب تا سنه 855 هـ) –
جغرافیای تاریخی کرمان- توصیف شهرهای کرمان-
وضع تجارت کرمان- جغرافیای تاریخی شهر بم.
فصل چهارم- موقعیت تاریخی
شهر و ارگ بم- (از اوایل فتح اعراب تا سنه 855 هـ).
فصل پنجم- ساختمانها و عناصر شهری
متعلق به این دوره از تاریخ شهر و ارگ بم- استحکامات شهر بم – مساجد –
بنای خانقاه و مقبره- بنای مقبره عظیمیدر جانب
شرقی شهر بم – خانقاه یا مدرسه داخل ارگ. بخش سوم فصل اول- تاریخ مختصر- (از دوره
صفویه تا ماواخر حکومت قاجار)- تسلط ازبکان- حمله اوغان به کرمان- دوره
زندیه- دعوت لطفعلی خان به کرمان- متحد شده میرزا حسین
خان و رفعت نظام بمی.
فصل دوم-
تاریخ شهرنشینی
و شهرسازی- (از صفویه تا اواخر مکومت قاجار)- نظام حکومتی و نقش
گروههای عشیره ای- سازمان گروههای عشیرهای –
تسخیر قلاع و برچیدن حکومتهای فئودالی پراکنده-
خصوصیات زمینداری- سازمانهای اداری شهرها- سازمانها
همکاری و نظامهای صنفی- تجارت و مبادلات ایران با ممالک
خارجی- بررسی قشر و منظر برونی شهرها.
فصل سوم- جغرافیای
تاریخی کرمان و شهر بم (حکومت صفویه تا اواخر دوره قاجار)- جغرافیای
تاریخی کرمان- جغرافیای تارخی شهر بم.
فصل چهارم- موقعیت تاريخی شهر و
ارگ بم (از ابتدای دوره صفویه تا اواخر قاجار).
فصل پنجم- ابنیه مهم شهر بم-
استحکامات ارگ بم- اماکن مهم داخل ارگ – بازارها – بازار ارگ- مساجد- حمامها-
تکیه عماد- مقابر شهر بم.
فصل ششم- علل پیدایش
سکونتگاههای جمعی- طبقه بندی مسکن.
فصل هفتم- فهرست کتب و مجلات مورد استفاده. |